အာနာပါန က်င့္စဥ္ လမ္းၫႊန္နိဒါန္း
အာနာပါနကို အားထုတ္ရာ၌ အေရးတစ္ႀကီး လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကို သိထားဖို႔လိုသည္ ။
၁။ အရွည္
၂။ အတို
၃။ အစ-အလယ္-အဆံုး = အကုန္လံုး
၄။ ၿငိမ္းေအာင္က်င့္ျခင္း = သိမ္ေမြ႕ေအာင္,
ၿငိမ္းေအာင္ = ခ်ဳပ္ေအာင္ က်င့္ျခင္း
ဤသို႔ အဆင့္ (၄) ဆင့္ရွိရာ ၀င္ေလ-ထြက္ေလ အာ႐ုံ၌ ဘာ၀နာ စိတ္ကို ၿငိမ္ ၀ပ္စြာ ကပ္တည္ေနေအာင္ ထိမႈထင္ရွားရာ ႏွာသီးဖ်ား သို႔မဟုတ္ အထက္ ႏႈတ္ခမ္း တစ္ေနရာမွ ေစာင့္၍ ေလ ဟူသည့္ = (၀င္ေလ - ထြက္ေလ ဟူ သည့္) ပညတ္ အာ႐ုံအတံုးအခဲ ၌ ဘာ၀နာ စိတ္ကို ျငိမ္၀ပ္စြာ တည္ေန
ေအာင္ စိုက္႐ႈႏိုင္ေသာအခါ ---
၁။ အသက္႐ွဴေႏွး၍ (ရွည္ေနလွ်င္) အစ-အလယ္-အဆံုး အကုန္လံုးကို ထင္ထင္ရွားရွားသိေအာင္ ။
၂။ အသက္႐ွဴျမန္၍ (တိုေနလွ်င္) အစ-အလယ္-အဆံုး အကုန္လံုးကို ထင္ ထင္ ရွားရွား သိေအာင္ ၀င္ေလ-ထြက္ေလကို ဆက္၍ ႐ႈရ၏။
၃။ ထိုသို႔႐ႈရာ၌ အသက္႐ွဴေႏွးေအာင္ သို႔မဟုတ္ အသက္႐ွဴျမန္ေအာင္, တစ္နည္း - ရွည္ေအာင္, တိုေအာင္ သက္သက္ မျပဳ ျပင္ဘဲ သဘာ၀အတိုင္း ပံုမွန္သာ အသက္႐ွဴေနပါ။
၄။ ထိုသို႔႐ႈရာ၌ - ဆိုိုလိုိုရင္း --- ၀င္သက္ေလ-ထြက္သက္ေလ ထိမႈထင္ရွား ရာ ႏွာသီးဖ်ား သို႔မဟုတ္ အထက္ ႏႈတ္ခမ္း အရပ္ကသာ ေစာင့္၍ ၀င္ေလ- ထြက္ေလကို သတိကပ္၍ ပြားမ်ား အားထုတ္သူ၏ သႏၲာန္၌သာလွ်င္ အာနာပါနႆ တိသမာဓိ ဘာ၀နာသည္ ၿပီးစီး ျပည့္စံုႏိုင္၏ ။ (၀ိသုဒၶိ၊၁၊၂၇၁။)
ဤအထက္ပါ စည္းကမ္းကို လက္မလႊတ္ပါႏွင့္ ။
၅။ သမာဓိ အဆင့္ျမင့္လာေသာ္ ၀င္သက္ေလ-ထြက္သက္ေလမွာ အဆင့္ ဆင့္ အလြန္ သိမ္ေမြ႕ လာတတ္သည္။ ထိုအခါတြင္ ....
(က) အသက္႐ွဴေႏွး၍ (ရွည္ေနလွ်င္) လည္း သိမ္ေမြ႕ေသာ ရွည္ေသာ ေလ၏ အစ-အလယ္-အဆံုး အကုန္လံုးကို ထင္ထင္ရွားရွားသိေအာင္ ။
( ခ ) အသက္႐ွဴျမန္၍ (တိုေနလွ်င္)လည္း သိမ္ေမြ႕ေသာ တိုေသာေလ၏ အစ-အလယ္-အဆံုး အကုန္လံုးကို ထင္ထင္ရွားရွား သိေအာင္ ဆက္႐ႈေနပါ။
( ဂ ) ထိုအခါ၌ သိမ္ေမြ႕လြန္း၍ မထင္မရွား ျဖစ္လာေသာ ၀င္ေလ-ထြက္ေလကို ထင္ရွားေအာင္ သက္သက္ ျပဳျပင္၍ အသက္မ႐ွဴပါႏွင့္။ သဘာ၀အတိုင္း သိမ္ေမြ႕ေသာ ၀င္ေလထြက္ေလမွာသာ ဘာ၀နာစိတ္ကို ကပ္ထားပါ။ ထိရာအရပ္ (= ႏွာသီးဖ်ား (သို႕) အထက္ႏႈတ္ခမ္း) ကုိလက္မလႊတ္ပါႏွင့္။
၆။ နိမိတ္ေပၚလာခ့ဲေသာ္ မီးခိုးေရာင္ ကဲ့သို႔ ညစ္ထပ္ထပ္ အေရာင္မွာ
ပရိကမၼနိမိတ္ ၿဖစ္သည္။ ပကတိေသာ ၀င္ေလ-ထြက္ေလမွာလည္း
ပရိကမၼ နိမိတ္ပင္ျဖစ္သည္။ ပရိကမၼနိမိတ္ ဟူသည္ အေျခခံ ပရိကမၼ သမာဓိ ျဖစ္ေပၚလာရန္ အာ႐ုံအျဖစ္ ရပ္တည္၍ ေက်းဇူးျပဳေပး ေနေသာ အေၾကာင္းတရားဟု ဆိုလိုသည္။
၇။ ၀ါဂြမ္းစိုင္ ကဲ့သို႔ ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴေနေသာ အေရာင္နိမိတ္မွာ ဥဂၢဟနိမိတ္ျဖစ္သည္။
ဂ။ ေသာက္႐ွဴးၾကယ္ ကဲ့သို႔ အလြန္ ၾကည္လင္ေတာက္ပေနေသာ နိမိတ္ မွာ ပဋိဘာဂ နိမိတ္ျဖစ္သည္။ အဆင့္အျမင့္ဆံုးေသာ နိမိတ္ျဖစ္သည္။
ဤကား ေယဘုယ် အျဖစ္မ်ားေသာ နိမိတ္တည္း။
၉။ သို႔ေသာ္ နိမိတ္မွာ ပံုသဏၭာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေရာင္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္သည္။
၁၀။ ဘာ၀နာသညာ ကြဲျပားမႈ (၀ိသုဒၶိ၊႒၊၁၊၂၇၇။) (မဟာဋီ၊၁၊၃၃၅။)
ဆိုလိုရင္း --- တစ္ခုတည္းေသာ ကမၼ႒ာန္းပင္ျဖစ္လင့္ကစား နိမိတ္ မေပၚမီ ေရွ႕အဖို႔က ေရွးမဆြက ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘာ၀နာသညာ အမွတ္သညာ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ နိမိတ္ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေရာင္အမ်ဳိးမ်ဳိး ပံုသဏၭာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း ျဖစ္၏။ မွန္ေပသည္ ဤအာနာပါန နိမိတ္သည္ ဘာ၀နာ သညာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရ၏။ ဘာ၀နာ သညာလွ်င္ အေၾကာင္းရင္းခံရွိ၏။ ဘာ၀နာ သညာလွ်င္ အမြန္အစ ရွိ၏။ ထိုေၾကာင့္ ဘာ၀နာသညာ ကြဲျပား မႈေၾကာင့္ နိမိတ္အမ်ဳိးမ်ဳိး ထင္လာရျခင္းျဖစ္၏။
၁၁။ ဘာ၀နာသညာ ဟူသည္ အာနာပါနကို ႐ႈေနေသာ ရင့္က်က္လာေသာ စိတ္ၿငိမ္၀ပ္မႈ, ၀င္ေလ-ထြက္ေလ အာ႐ုံ၌ ၿငိမ္၀ပ္စြာ စိတ္ကပ္တည္ေနမႈ သမာဓိႏွင့္ ယွဥ္တြဲလ်က္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အမွတ္သညာတည္း။
ထိုအခ်ိန္ အခါမ်ဳိးတြင္ အထူးသျဖင့္ ေပၚလာေသာ နိမိတ္ေပၚ၌ ဘာ၀နာစိတ္ကို ၿငိမ္ေနေအာင္ လႈပ္မရေအာင္ ကပ္မထားႏိုင္ေသးေသာ အခါမ်ဳိး၌ " ဤသို႔ေသာ နိမိတ္ ဤသို႔ေသာ နိမိတ္..." စသည္ျဖင့္ အမွတ္သညာမ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ေနပါက ထိုအမွတ္သညာ ကြဲျပားသေလာက္ နိမိတ္မ်ားလည္း ကြဲျပားေနတတ္ပါသည္။
နိမိတ္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းေနပါက ဘာ၀နာစိတ္မွာလည္း အာ႐ုံတစ္ခုတည္းကိုသာ စူးစူးစိုက္စိုက္ ၾကာရွည္စြာ မ႐ႈပြားႏိုင္သည့္ အတြက္ တစ္ၿဖည္းျဖည္း သမာဓိ ေလ်ာက်သြားတတ္သည္။
၁၂။ တစ္ဖန္ နိမိတ္က ေ၀းကြာေနခဲ့လွ်င္ ထိုေ၀းကြာေနေသာ အထူးသျဖင့္ ႏွာသီးဖ်ား (သို႔) အထက္ႏႈတ္ခမ္း အရပ္တြင္ ကပ္၍ တည္မေနေသာေ၀းကြာေသာ နိမိတ္ကို စိတ္လိုက္၍ စိုက္ေနပါက အထက္တြင္ တင္ျပထားေသာ ၀င္ေလ-ထြက္ေလထိမႈထင္ရွားရာ ဌာနျဖစ္သည့္ ႏွာသီးဖ်ား,အထက္ ႏႈတ္ခမ္းဆိုသည့္ ထိရာအရပ္ကို ေက်ာ္လြန္သြားသျဖင့္ အာနာပါန ဘာ၀နာသမာဓိမွာလည္း စ်ာန္အဆင့္သို႔ တုိင္ေအာင္ မတိုးတက္ႏိုင္ျဖစ္တတ္သည္။
၁၃။ သို႔အတြက္ ပကတိေသာ ၀င္ေလ-ထြက္ေလမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ နိမိတ္ကသာလွ်င္, ႏွာသီးဖ်ား, အထက္ႏႈတ္ခမ္းအရပ္တြင္ ပကတိေသာ ၀င္ေလ- ထြက္ေလ ႏွင့္ တစ္သားတည္း တစ္ခုတည္း ျဖစ္ေနေသာ အာနာပါန နိမိတ္က သာလွ်င္, ထိုနိမိတ္၌ ဘာ၀နာ စိတ္ကို ၿငိမ္၀ပ္စြာ ကပ္ထားႏိုင္ပါမွ သာ လွ်င္ အာနာပါနသမာဓိ ဘာ၀နာသည္ ၿပီးစီးျပည့္စံုႏိုင္ေပသည္။ စ်ာန္အဆင့္သို႔ တက္ေရာက္ႏိုင္ေပသည္။ (၀ိသုဒၶိ၊႒၊၁၊၂၇၈။)
#ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္
DATE:15.JULY.2016 AM.12:59
မဟာေဗာဓိနိဗၺာနပစၥေယာေဟာတု . . .
Bhikkhu's Dhamma
Crd ... ဦးပညိ ႏၵ
ကျေးဇူးပါ ခင်ဗျ
ReplyDelete