ဘိုင္ဒင္-ရွီက်င့္ဖ်င္ ေဆြးေႏြးမႈအေပၚ သုံုးသပ္ခ်က္
အေမရိကန္သမၼတ ဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္ဟာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၀ရက္ေန႔ညက တရုတ္သမၼတ ရီွက်င့္ဖ်င္နဲ႔ တယ္လီဖုန္းကေန ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘိုင္ဒင္ တာဝန္ယူၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီေျပာဆို ေဆြးေႏြးမႈက အခ်ိန္ ႏွစ္နာရီေတာင္ ၾကာတယ္ဆိုေတာ့ ကမၻာ့ မဟာ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ ႏွစ္ခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အၾကားမွာ ျဖစ္ေတာင့္ ျဖစ္ခဲမို႔ စိတ္ဝင္စားစရာ လည္း ေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ေျပာဆိုမႈကို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာရႈေထာင့္ကေန ၾကည့္ရင္လည္း အေတာ္စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ဘိုင္ဒင္ ဘက္က တရုတ္အေပၚ မေၾကနပ္မႈေတြ စိုးရိမ္မႈေတြကို တစ္သီတစ္တန္းႀကီး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ခ်ိန္မွာ ရီွက်င့္ဖ်င္ကေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အဆင္ေျပေစေရး win-win ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ဖို႔ကိုပဲ ဦးတည္ေျပာၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဘိုင္ဒင္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ ထရမ့္ လက္ထက္ကနဲ႔ သိပ္ကြာျခားလွတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေျပာေနက်အတိုင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အင္ဒို-ပဆိဖိတ္မဟာဗ်ဴဟာကို စြဲကိုင္ၿပီး ပြင့္လင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ ေဒသျဖစ္ေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥေတြမွာ တရုတ္ဘက္က တစ္ဘက္သတ္ အသာစီးယူထားတဲ့ကိစၥ၊ ေဟာင္ေကာင္၊တိုင္ဝမ္၊ ရွင္းက်န္ ေဒသေတြမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြ စသည္ျဖင့္ တရုတ္ဘက္က ကိစၥေတြအေပၚ ေထာက္ျပသြားပဲျဖစ္ပါတယ္။
ရီွက်င့္ဖ်င္ဘက္ကလည္း ျပန္ေျဖေနက်အတိုင္း ေဟာင္ေကာင္၊တိုင္ဝမ္၊ရွင္းက်န္ကိစၥေတြဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ ပိုင္နက္နယ္ေျမအတြင္းမွာပဲ က်ေရာက္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၿပီး အေမရိကန္အေနနဲ႔ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ရင္ သတိထားၿပီး ခ်ဉ္းကပ္ဖို႔လိုတယ္လို႔ တုန္႔ျပန္တာေတြ႕ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တရုတ္နဲ႔ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကိုေရြးခ်ယ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးအတြက္ disaster ကပ္ေဘးႀကီးဆိုက္ေစလိမ့္မယ္ လို႔လည္း သတိေပးလိုက္တာေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ စကားေတြကေန ေနာက္ကြယ္မွာရိွေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ေနသေဘာထားေတြကို အရိပ္အႁမြက္ေလာက္ေတာ့ ေကာက္ယူၾကည့္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ မွန္းဆရသေလာက္ေတာ့ သဘာဝေတာရိုင္းဥပေဒသထဲမွာ အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ စိန္ေခၚပြဲကို ၾကည့္ေနရ သလိုပါပဲ။ ကၽြဲရုိင္းအုပ္ေတြ၊ေျပာင္အုပ္ေတြမွာ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္အထီးႀကီး alfa-male က သူ႔ကို ခြာရာတိုင္းလာမယ့္ အထီး အေကာင္ပ်ိဳေတြကို ေခါင္းမေထာင္ႏိုင္ေအာင္ ႏိွမ္နင္းထားေလ့ရိွပါတယ္။ အထီး အငယ္ေတြကလည္း အားေမြး ခ်ိဳေသြးၿပီး ေျပာင္ထီးေခါင္းႀကီးကို တိုက္ခိုက္ျဖဳတ္ခ် ဗိုလ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ အျမဲျပင္ဆင္ေနစျမဲပါပဲ။ ေျပာင္ထီးေခါင္းႀကီးလည္း အသက္ႀကီးၿပီး အားနည္းလာခ်ိန္မွာ ေနာက္ကတက္လာမယ့္ အေကာင္ပ်ိဳကလည္း အားမာန္ျပည့္လာၿပီဆိုရင္ ဗိုလ္လုပြဲ စၾကေတာ့တာပါပဲ။ ႏိုင္ငံတကာႏိုင္ငံေရးမွာေတာ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံခ်င္း ဒီလိုအေျခအေနထဲ မလႊဲမေရွာင္သာ ေရာက္လာၾကတာကို သူစီးဒဒီးစ္ ေထာင္ေခ်ာက္ Thucydides trap လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။
အခုလည္း ကမၻာ့နံပါတ္တစ္ မဟာအင္အားႀကီး အမရိကန္က ခြာရာတိုင္းလာတဲ့ တရုတ္အေပၚ စိုးရိမ္စိတ္ေတြနဲ႔ ဖိထားဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ရီွက်င့္ဖ်င္ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈကေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အဆင္ေျပေစဖို႔ win-win ပုံစံနဲ႔ ဒီေထာင္ေခ်ာက္ကေန လြတ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခ်င္ပုံပါပဲ။ ဒါကလည္း သူေျပာေျပာေနတဲ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံခ်င္း ဆက္ဆံေရး ပုံစံသစ္ရဲ႕ ဒီဇိုင္း ျဖစ္ၿပီး ပဆိဖိတ္သမုဒၵရာဟာ တရုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ အင္အားႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံအတြက္ (ခြဲေဝ စိုးမိုးဖို႔)လုံေလာက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကို အေျခခံတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုလိုတာကေတာ့ ပဆိဖိတ္အေနာက္ပိုင္း အာရွပဆိဖိတ္ကို တရုတ္ကထိန္းထားၿပီး၊ ပဆိဖိတ္အေရွ႕ျခမ္းကို အေမရိကန္က ထိန္းဖို႔ နယ္ေျမပိုင္းျခား ခ်င္တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္က သူ႔ရဲ႕ မဟာမိတ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္၊ေတာင္ကိုရီးယား၊တိုင္ဝမ္တို႔လို တရုတ္ကမ္းလြန္ေဒသေတြကို မ်က္ႏွာလႊဲမသြားႏိုင္သလို အေရွ႕ေတာင္အာရွကိုလည္း မပစ္ပယ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ တရုတ္ကို ထိပ္တိုက္ဦးတည္တဲ့ အင္ဒိုပဆိဖိတ္ မဟာဗ်ဴဟာကိုပဲ ဆက္ၿပီး ဆုပ္ကိုင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း အခုအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္နဲ႔ တရုတ္ဟာ တက္လူနဲ႔က်လူျဖစ္ေနၿပီး၊ တရုတ္ဘက္ကလည္း က႑အားလံုးမွာ အင္အားခိုင္မာလာၿပီဆိုေတာ့ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ရင္ ႏွစ္ဘက္စလံုးနာသြားလိမ့္မယ္လို႔ ခပ္တင္းတင္း ခပ္မာမာ ေျပာလာခဲ့တာကို သတိထားမိပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာေတာ့ ဘိုင္ဒင္အေနနဲ႔ တရုတ္ကို ၿပိဳင္ဘက္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ စိုးရိမ္မႈႀကီးမားလာေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ မၾကာခင္က အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆံုရာမွာ ဘိုင္ဒင္က တရုတ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ "သူတို႔ဟာသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတို႔ ၊ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးတို႔လို အပိုင္းေတြနဲ႔ တစ္ျခားက႑ေပါင္းမ်ားစြာမွာ ေဒၚလာ ဘီလ်ံေပါင္း မ်ားစြာကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ေနတယ္။ က်ဳပ္တို႔ကလည္း အရိွန္ျမႇင့္ၿပီး လိုက္မွရေတာ့မယ္"လို႔ ေျပာသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
သူ႔စကားထဲမွာ " က်ဳပ္တို႔ အခု မလႈပ္ရွားရင္ တရုတ္ေတြက က်ဳပ္တို႔ ေန႔လယ္စာကို လာစားသြားၾကလိမ့္မယ္" လို႔ ထည့္ေျပာသြားခဲ့တာက ဘိုင္ဒက္ရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ အတိုင္းအတာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ သူ႔ေျပာတာကိုေတြ႕ေတာ့ "ဘိုင္ဒင္ ႏိုင္ရင္ တရုတ္စကားသာ သင္ထားၾကေပေတာ့" လို႔ ထရမ့္က ေျပာခဲ့တာကို သတိရမိပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္စလုံးမွာ တရုတ္က ေက်ာ္တက္သြားမွာကို စိုးရိမ္မႈကေတာ့ အတူတူရိွၾကတာပါပဲ။ ဒါကို ရင္ဆိုင္ ကိုင္တြယ္ဖို႔ နည္းလမ္းမွာပဲ ကြာျခားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘိုင္ဒင္ကေတာ့ ဒီမိုကရက္ျပီျပီ ပါဝါအေျပာ့ကို အဓိကထား သံုးစြဲသြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
တရုတ္ဘက္ကေတာ့ အေမရိကန္ေတြ အင္အားနည္းေနတာ၊ျပည္တြင္းေရးရႈပ္ေထြးေနတာနဲ႔၊ ဘိုင္ဒင္က ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဖို႔ ဝန္ေလးႏိုင္တာေတြကို တြက္ဆၿပီး သူတို႔အတြက္ အကဲဆတ္တဲ့ တိုင္ဝမ္လိုကိစၥမ်ိဳးေတြမွာ ခပ္မာမာ လႈပ္ရွားျပလာတာမ်ိဳးေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ တိုင္ဝမ္ ေလေၾကာင္းရန္ သတိေပးဇုံ အစပ္ကို တရုတ္တာေဝးဗုံးၾကဲ ေလယာဉ္ေတြ အုပ္လိုက္ ျဖတ္ပ်ံျပတာမ်ိဳးေတြ လုပ္လာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ဘက္ကလည္း ဒုံးပ်ံတင္ဖ်က္သေဘၤာကို တိုင္ဝမ္ေရလက္ၾကားထဲ ျဖတ္ၿပီး ခုတ္ေမာင္းျပတာတို႔၊အိႏိၵယသမုဒၵရာဘက္မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ေလယာဉ္တင္သေဘၤာ နီမစ္ဇ္ ကို တိုင္ဝမ္ေရလက္ၾကားဘက္ အင္အားျဖည့္ ေစလႊတ္တာတို႔ စတဲ့ အင္အားျပမႈေတြနဲ႔တုန္႔ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒီကာလ အတြင္းမွာပဲ အခုလို သမၼတႏွစ္ဦး စကားေျပာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ၾကည့္ရတဲ့ အေနအထားကေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုး ကိုယ္ပိုင္ အဖြင့္နည္းဗ်ဴဟာေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး စစ္တုရင္ကြက္ေတြကို စၿပီးေရႊ႕ေနပုံ ရပါတယ္။ ဘာေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ေပမဲ့၊ လာမယ့္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာေတာ့ ကမၻာ့ မဟာဗ်ဴဟာဗိုလ္လုပြဲရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္တိုက္ပြဲကာလကို ျမင္ေတြ႕ရဖြယ္ရိွၿပီး၊ စက္ကြင္းမလြတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေလးေတြကေတာ့ ကၽြဲႏွစ္ေကာင္အၾကားမွာ ေျမစာပင္ မျဖစ္ရေအာင္ မနည္းႀကိဳးစားၾကရဖြယ္ရိွေၾကာင္း သံုးသပ္ရပါတယ္။
Comments
Post a Comment