အစာအိမ္ အနာျဖစ္ေစေသာ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမ်ား

အစာအိမ္ အနာလို႔ေျပာလိုက္တာနဲ႔ လူတိုင္းက အပူအစပ္ နဲ႔ စိတ္ ဖိစီးမႈေတြေၾကာင့္လို႔ပဲထင္ၾကပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ကၽြႏု္္ပ္တို႔ရဲ႕ အစာအိမ္ နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းထဲမွာ ဘက္တီးရီးယား ပိုးေတြ ဝင္ေရာက္ လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြအရ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

နံပါတ္ 1 အျဖစ္အမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရင္း - H.pylori

အစာအိမ္ အနာျဖစ္ေစတဲ့ နံပါတ္ 1 အေၾကာင္းအရင္း ကေတာ့ H.pylori ဆိုတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုး တစ္မ်ိဳးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး လူ 4 ေယာက္မွာ 3 ေယာက္နီးပါး ကူးစက္ခံေနရပါတယ္။ ကမၻာ့႔ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ ရဲ႕စစ္တမ္းအရ H.pylori က အစာအိမ္ အနာျဖစ္ရတဲ့ 80% - 90% ေလာက္ရဲ႕အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့အျပင္ အစာအိမ္ ကင္ဆာ 50% နဲ႔ လည္း သက္ဆိုင္ေနပါတယ္။

အစာအိမ္ အနာမျဖစ္ေအာင္ အစာအိမ္ ကိုယ္တိုင္က သဘာဝ အတိုင္း ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ အစာအိမ္ အတြင္းနံရံမွာ ရွိတဲ့ အခၽြဲေျမႇးပါးေလးက အစာအိမ္ နံရံကို အက္ဆစ္ေတြ တိုက္စားမႈမွ ကာကြယ္ေပးထားပါတယ္။ ဒီ အစာအိမ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ အက္ဆစ္ေတြက အကာအကြယ္ မရွိရင္ ခႏၶာကုိယ္ တစ္သွ်ဴးေတြကို ျပင္းထန္စြာ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္သလို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစာေခ် လုပ္ငန္းအတြက္ မရွိမျဖစ္အေရးပါ, ပါ တယ္။

အစာအိမ္ကို အကာကြယ္ေပးတဲ့ အခၽြဲလႊာနဲ႔ အက္ဆစ္ေတြက ဘက္ညီေနရမယ္။ ဒီလို ဘက္ညီမႈပ်က္စီးသြားၿပီ ဆိုရင္ အနာျဖစ္လာေစပါတယ္။ H.pylori က urease ဆိုတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ိဳး ထုတ္ေပးၿပီး ဒီဓာတ္ က အက္ဆစ္ေတြကို ဓာတ္ပ်ယ္ေစၿပီး အက္ဆစ္ မရွိတဲ့ေနရာမွာ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ ရွင္သန္လာေစပါ တယ္။

ဒုတိယ အျဖစ္မ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရင္း - အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား

ဒုတိယ အျဖစ္ အမ်ားဆံုးအေၾကာင္းအရင္း ကေတာ့ NSAID လို႔ေခၚတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြပါပဲ။ Aspirin, ibuprofen ပါဝင္တဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြက အစာအိမ္ကို ကာကြယ္ေပးေနတဲ့ အခၽြဲေတြ ထြက္တာကို ပိတ္လိုက္တဲ့ အတြက္ အစာအိမ္ နံရံကို အက္ဆစ္ေတြနဲ႔ အစာေျခရည္ေတြရဲ႕ တိုက္စားျခင္း ကို ပိုၿပီး ခံရေစပါတယ္။ ဒီအခါမွာ အစာအိမ္ အတြင္းနံရံနဲ႔ အက္ဆစ္ေတြထဲကို H.pylori ကထိုးေဖာက္ဝင္ေရာက္လာပါတယ္။



တစ္ခါတစ္ေလမွာ အစာအိမ္ေဆးေတြက အက္ဆစ္ေတြကို တားရမယ့္အစား အက္ဆစ္ေတြ အမ်ားႀကီးပိုထြက္ေစတဲ့ အတြက္ အစာအိမ္ အတြင္းဘက္ညီမႈေတြကို ပ်က္စီးေစၿပီး အနာျဖစ္ဖို႔ (သို႔) နာတာရွည္ ရင္ပူေစဖို႔ အတြက္ အခြင့္အလမ္းပိုမ်ားေစပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အစာအိမ္ အနာမျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို လိုအပ္မွသာေသာက္ပါ ။ မျဖစ္ မေနေသာက္ရမယ္ဆိုရင္ အစာစားၿပီးမွေသာက္ပါ။

အျခား အေၾကာင္းအရင္းမ်ား

H.pylori ေတြ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြေလာက္ မဆိုးေပမယ့္ အစာအိမ္ အနာျဖစ္ေစဖို႔ အားေပးတဲ့အျခားအေၾကာင္းအရင္း အခ်ိဳ႕လည္းရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြ ကေတာ့ -

အစာ အစား မမွန္ျခင္း - အားလံုး သိေနၾကတဲ့ အစာအိမ္ အနာျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္ေတြကို လိုက္နာက်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ အစာအိမ္ အနာမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း - ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းက အစာအိမ္ အနာျဖစ္ေစဖို႔ ေသခ်ာတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္ျဖစ္ ပါတယ္။

အရက္ေသာက္ျခင္း - အရက္ တစ္မ်ိဳးတည္းေၾကာင့္ေတာ့ အစာအိမ္ အနာမျဖစ္ေပမယ့္ H.pylori၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြနဲ႔ အတူဆို ပိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈ - ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းလိုပဲ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖိစီးမႈေတြက အနာက်က္ေႏွးေစပါတယ္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖိစီးမႈေတြကေတာ့ အစာအိမ္ အနာျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားေစပါတယ္။

ကဖင္းဓာတ္ - ကဖင္းဓာတ္က အစာအိမ္ထဲရွိ အက္ဆစ္ ပမာဏနဲ႔ျပင္းအားကို မ်ားလာေစၿပီး အစာအိမ္ အနာရွိသူေတြမွာ ဆိုရင္ အနာ ပိုဆုိးေစပါတယ္။ အက္ဆစ္မ်ားမ်ား ထြက္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း ကေတာ့ ကဖင္းဓာတ္ တစ္မ်ိဳးတည္းေၾကာင့္ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဘက္တီးရီးယားပိုး၊ ေဆးလိပ္(သို႔) အရက္ စတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

အက္ဆစ္ႏွင့္ pepsin - အက္ဆစ္ နဲ႔ pepsin ဓာတ္ မ်ားလြန္းရင္လည္း အစာအိမ္ နံရံကို တိုက္စားၿပီး အနာျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ခုခုေၾကာင့္ အစာအိမ္ နံရံကိုအားနည္းသြားေစၿပီး ဒီအခါမွာ ပံုမွန္ အက္ဆစ္ ပမာဏကေတာင္ နံရံကို တိုက္စားၿပီး အနာျဖစ္ေစပါတယ္။ အက္ ဆစ္ မ်ားလြန္းရင္ေတာ့ ရင္ဘတ္ ကို အက္ဆစ္ေတြျပန္ကန္ ထြက္ၿပီး ရင္ပူေစပါတယ္။

မိသားစုေရာဂါ ရာဇဝင္ - မိသားစု နဲ႔ အမ်ိဳးအရင္းေတြ ထဲမွာ အူသိမ္မွာ အနာေပါက္ဖူးတာမ်ိဳး ရွိတယ္ဆိ ုရင္ အဲဒီလို အနာမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားပါတယ္။

ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ အနာျဖစ္ျဖစ္ အစာအိမ္ အနာကို ေသခ်ာကုသမႈ ခံယူဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။

အစာအိမ္ အနာျဖစ္လာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ မိမိနဲ ႔ကိုက္ညီတဲ့ ကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။ ကုထံုးေတြကို ေရြးခ်ယ္ တဲ့ေနရာမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စာေတြမ်ားမ်ား ဖတ္ၿပီး သိထားဖို႔လိုပါတယ္။

 ျဖစ္ေနတဲ့ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ကို ကုသတာထက္ ျဖစ္ရတဲ့ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းအရင္းကို ရွာေဖြ ကုသ ရပါမယ္။

Dr. Mya Myo Myo Swe

DrMyanmar

Shwe Man